Grond voor verandering

Waarom makkelijk doen als het moeilijk is....

Sommig vragen zijn gewoon moeilijk en niet makkelijk met een 10-stappenplan op te lossen.

Eén van die vragen is bijvoorbeeld 'hoe zorg je voor een cultuurverandering'?

Je kunt er veel over praten, maar veel praten over cultuur verandert de cultuur niet: cultuur is alles wat mensen doen, maar ook wat ze niet doen en (niet) laten zien. Aan dat gedrag liggen veronderstellingen en opvattingen ten grondslag. Het boven de grond krijgen hiervan is van belang omdat het helpt om mensen en organisaties in te laten inzien wat hun gedrag en het beleid voor een deel stuurt. Toch blijkt het voor velen een moeilijk te bevatten onderwerp. Of het nu gaat over verandering in de zorg gericht op het clientperspectief, het onderwijs met het studentperspectief, of de bestuurscultuur in bijvoorbeeld een rvc, in alle gevallen gaat de verandering niet vanzelf. Soms is de grond vol met standpunten die geworteld zijn in tradities en geschiedenis waar je amper bewust bij stil staat.

De spa dieper de grond in

Er zijn herinneringen, gedachten, overtuigingen besloten in de tradities en patronen van mensen. Ze zitten als't ware in de grond van mensen en organisaties. Ik noem dit in reflectie op het werk van prof. dr. Aleida Assmann ‘bewoonde herinnering’. Juist op momenten van transitie komt aan het licht wat er van belang is en wat niet verloren mag gaan, maar ook ballast wat vastzit. Door ruimte te maken, letterlijk lucht in de grond en omwoelen zodat het onderste boven komt, is er ruimte voor je persoonlijke geschiedenis en de geschiedenis van een organisatie. Vervolgens kan er dan ook bewust een keuze gemaakt worden voor verandering gericht op een nieuwe koers en een daadwerkelijke vertaling van de bedoeling naar acties.

Met andere woorden als we dichter bij de bedoeling komen, komen we dichter bij de kiem voor verandering. Door het stellen van kritische vragen, het doorvoelen en uitdiepen (soms ook onkruid wieden) help ik mijn opdrachtgevers bij het leren inzien waar en waarom veranderingen vastlopen. Wat is de angel, waarom loopt het vast, wat is de kiem en de hefboom voor verandering? Met uithoudingsvermogen en het inzetten van hoofd, hart, humor en handen ondersteun ik bij loskomen én koers houden.

Hanna Ploeg